Stand van zaken veterinair antibioticumbeleid
Eind december informeerde de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) de Tweede Kamer over de laatste stand van zaken met betrekking tot het veterinair antibioticabeleid. De belangrijkste punten zijn:
Antimicrobiële resistentie (AMR): Dit blijft een bedreiging voor de gezondheid van mens en dier. Er is een aanzienlijke reductie van 76,4% in het gebruik van antibiotica in de veehouderij sinds 2009.
Nationaal Actieplan AMR 2024-2030: Dit plan, opgesteld in samenwerking met andere ministeries, richt zich op grensoverschrijdende samenwerking om AMR tegen te gaan, vanuit een One Health-aanpak. Het bevat 104 acties om AMR te bestrijden.
Nethmap-MARAN rapportage: Deze jaarlijkse rapportage beschrijft het antibioticumgebruik en de waargenomen resistentie bij mens en dier. Sinds 2009 is er een afname in resistentie bij bepaalde darmbacteriën in landbouwhuisdieren, hetgeen past bij de afname van het antibioticagebruik.
Carbapenemaseresistentie (CPE): CPE-bacteriën zijn resistent tegen carbapenem antibiotica en vormen een risico voor de veterinaire en humane gezondheid. Er zijn maatregelen genomen om de aanwezigheid van CPE in de veehouderij te minimaliseren. Carbapenem antibiotica mogen en worden niet gebruikt in de Nederlandse dierhouderij. De enkele gevallen van CBE die bij dieren is aangetroffen is afkomstig van externe bronnen (riool- en oppervlaktewater).
SDa-rapportage: De Autoriteit Diergeneesmiddelen rapporteert jaarlijks over het gebruik en de verkoop van antibiotica bij landbouwhuisdieren. Het gebruik van antibiotica stabiliseert na een jarenlange afname. De focus zal ook de komende jaren liggen op een reductie van het antibioticumgebruik bij hoog gebruikende bedrijven en sectoren met een hoog antibioticumgebruik omdat de kans op het ontstaan van resistente bacteriën daar het grootste is.
Kritische middelen: De Wereldgezondheidsorganisatie heeft een lijst met zogenoemde Critically Important Antimicrobials. Dit zijn antibiotica die van kritisch belang zijn voor de humane geneeskunde. Het gebruik van kritische antibiotica blijft laag. Er wordt gewerkt aan regelgeving voor een verantwoorde toepassing van deze middelen, toegespitst op polymyxines (onder andere colistine) en chinolonen.
Europees antibioticumbeleid: De Europese diergeneesmiddelenverordening verplicht de EU-lidstaten om gegevens over antibioticumgebruik en -verkoop uit te breiden naar alle gehouden diersoorten. Het ministerie LVVN werkt samen met de SDa en het Bureau Diergeneesmiddelen (aCBG) in het project IMPROVE (mede gefinancierd door de EU), om met de stakeholders en betrokken diersectoren te werken aan de implementatie van deze verplichting.
De minister benadrukt het belang van samenwerking tussen overheid en sectoren om verantwoord antibioticumgebruik te bevorderen en antibioticaresistentie verder te reduceren.